![](/media/lib/485/n-2021-a3a695ef1f402d40b5b3f303b7d6d93a.jpg)
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
![](/media/lib/484/n-planetaswobodna-04f907a38071438e1eb73ab58c185f2c.jpg)
Zidentyfikowali dziesiątki planet swobodnych. W Drodze Mlecznej mogą ich być miliardy
23 grudnia 2021, 12:47Naukowcy skupieni wokół projektu COSMIC-DANCE poinformowali o odkryciu od 70 do 170 nieznanych dotychczas planet swobodnych (FFP – free-floating planet), czyli takich, które nie są powiązane z żadną gwiazdą i samotnie wędrują przez przestrzeń kosmiczną. Odkrycia dokonali w jednym z najbliższych obszarów gwiazdotwórczych, asocjacji Skorpiona-Centaura.
![](/media/lib/483/n-adam-maciejewski-10b963dfc7ae0b41b48f1d4423bdd092.jpg)
Gliwice: chirurdzy przeszczepili narządy szyi 31-letniemu Irakijczykowi
22 grudnia 2021, 12:08Chirurdzy z Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach zoperowali 31-letniego Irakijczyka, wykładowcę na Uniwersytecie w Bagdadzie. Zespół pod kierunkiem prof. Adama Maciejewskiego przeprowadził bardzo rozległy zabieg transplantacji narządów szyi. W wyniku wcześniejszej choroby nowotworowej mężczyzna stracił krtań i nie mógł normalnie jeść, oddychać czy mówić.
![](/media/lib/482/n-pulpod-b9c7cf7632276992cd4f6750afac9481.jpg)
Przez 16 lat prowadzili superprecyzyjny test teorii Einsteina
14 grudnia 2021, 07:39Po 16 latach badań opublikowano wyniki eksperymentu, który miał poszukać luk w ogólnej teorii względności Einsteina. Teorię poddano testom w ekstremalnych warunkach, wykorzystując w tym celu parę pulsarów, które obserwowano przez siedem różnych teleskopów. Teraz, na łamach Physical Review X naukowcy informują o zaobserwowaniu nowych zjawisk relatywistycznych
![](/media/lib/341/n-hiv-4aa9b84b225a15806e9a59d996be9b57.jpg)
Eksperymentalna szczepionka mRNA przeciwko HIV daje obiecujące wyniki
11 grudnia 2021, 09:01Amerykański Narodowy Instytut Alergii i Chorób Zakaźnych (NIAID) poinformował, że wstępne badania szczepionki mRNA przeciwko HIV dały pozytywne rezultaty. Badania,przeprowadzone na myszach oraz nie człowiekowatych wykazały, że szczepionka jest bezpieczna i wygenerowała pożądaną reakcję przeciwciał i komórek w odpowiedzi na wirusa podobnego do HIV.
![](/media/lib/482/n-fort1-f41874dafb4c548d773374a761111baf.jpg)
Trwa renowacja ostatniego fortepianu należącego do Fryderyka Chopina
8 grudnia 2021, 11:10Trwa renowacja ostatniego fortepianu należącego do Fryderyka Chopina - instrumentu marki Pleyel z 1848 roku. Zaplanowano ją na 3-12 grudnia. Prace prowadzi zespół Paula McNulty'ego. Pokazy konserwatorskie (w ramach biletu do Muzeum Fryderyka Chopina) można oglądać od 7 do 12 grudnia.
![](/media/lib/481/n-biochemist-8de171f0364f367ea58676f9f8d9a463.jpg)
Polski naukowiec: bakterie z Antarktyki mogą pomóc w ratowaniu raf koralowych
6 grudnia 2021, 06:41Michał Styczyński z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego odkrył, że bakterie z Antarktyki wytwarzają naturalną substancję z grupy melanin. Można by ją wykorzystać w kremach z filtrem UV, zastępując syntetyczny oksybenzon, który przyczynia się do wymierania koralowców. Środek ten zaburza gospodarkę hormonalną parzydełkowców, uniemożliwiając im rozmnażanie się.
![](/media/lib/458/n-matematyka-ccd3e3c73dfe1f3016d1ddf5afc4aee6.jpg)
Sześciu Polaków wśród najczęściej cytowanych naukowców świata
22 listopada 2021, 14:22Sześciu [w ubiegłym roku było ich czterech – red.] reprezentantów Polski znalazło się w tym roku na prestiżowej liście najczęściej cytowanych naukowców Highly Cited Researchers 2021(HCR). Widoczna jest rosnąca pozycja Chin i spadek notowań pozostających liderem Stanów Zjednoczonych. Australia zajmując czwartą pozycję wyprzedziła Niemcy.
![](/media/lib/479/n-bol-e80c6230ad0118798a7622560f642751.jpg)
Polacy pracują nad nowatorską metodą leczenia bólu nowotworowego
13 listopada 2021, 08:38Specjaliści z Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach wykorzystują radiochirurgię jako nieinwazyjną metodę leczenia funkcjonalnego, m.in. u chorych z arytmią czy neuralgią nerwu trójdzielnego. Od pewnego czasu [jako jedyni w Polsce i pierwsi w Europie] biorą udział w badaniu klinicznym, którego celem jest zmniejszenie lub eliminacja bólu przy wykorzystaniu radioablacji splotu trzewnego u chorych na zaawansowanego raka trzustki.
![](/media/lib/477/n-microboone-f173ccfa9c37f485ee65e32c3c9b729f.jpg)
MicroBooNE nie znalazł neutrina sterylnego. Naukowcy wciąż nie wykluczają jego istnienia
2 listopada 2021, 09:29Wyniki eksperymentu MicroBooNE nie przyniosły żadnych śladów istnienia neutrina sterylnego, poinformowali naukowcy z Fermi National Accelerator Laboratory (Fermilab). Neutrino sterylne to hipotetyczna cząstka, której istnienie byłoby dobrym wyjaśnieniem niektórych anomalii w prowadzonych eksperymentach. Jeśli uda się je znaleźć, byłoby to niezwykle ważne odkrycie, prowadzące do znaczących zmian w naszym rozumieniu fizyki.